De eetbare plantjesmarkt op Eerste Pinksterdag
Jaar: 1 (2023-2024)
Opdracht: Tuinbezoek jaar 1
Door: Kim Voets, leerling herborist
Tuin: De Tuinen van Weldadigheid Veenhuizen.
Activiteit: De eetbare plantjesmarkt
https://detuinenvanweldadigheid.nl
Datum: 19 mei 2024
In het kader van mijn eerstejaarsopdracht voor de opleiding tot (meester) herborist aan Kruidencentrum De Sprenk, bezoek ik minimaal vier kruiden- of botanische tuinen per leerjaar. Dit keer bezoek ik ‘De Tuinen van Weldadigheid’ in Veenhuizen en schreef er een verslag over.
DE TUINEN VAN WELDADIGHEID
Een Groen Paradijs op Historische Drentse grond
Bijzondere Tuinen, Bijzondere Collectie
Rond de prachtige boerderij Essererf liggen de Tuinen van Weldadigheid, een groene oase waar een indrukwekkende verscheidenheid aan gewassen wordt geteeld. Hier groeien niet alleen groenten en aardappelen, maar ook fruit, bloemen, kruiden en wilde planten. Alles wordt biologisch verbouwd, wat belangrijk is voor de huidige en toekomstige generaties.
Passie voor Biodiversiteit
Biodiversiteit staat hoog in het vaandel bij De Tuinen van Weldadigheid. Ze verzamelen een breed scala aan gewassen, wat niet alleen mooi is om te zien, maar ook helpt om oude gewassen in stand te houden. Veel van deze gewassen, zoals specifieke aardappelen en bonen, zouden anders misschien verdwijnen. Het uitwisselen van gewassen met andere verzamelaars zorgt ervoor dat de collectie blijft groeien en het uitsterven van gewassen kan worden voorkomen, zelfs bij een slechte oogst.
De Collectie
Verzamelen zit in het bloed van de mensen achter De Tuinen van Weldadigheid. Dit zie je overal op het erf, maar vooral in de tuinen. Lambert, wiens vader zijn leven lang in de aardappelen werkte als selecteur, heeft deze passie geërfd. Hoewel hij als jongen baalde van het meehelpen in de moestuin, beheert hij nu met trots een enorme collectie aardappelen. Verzamelen is verslavend – er is altijd iets nieuws te ontdekken. Elk jaar voegen ze nieuwe (oude) soorten toe, waardoor de collectie groenten, fruit en kruiden steeds diverser wordt. Door het verkopen van zaden en pootgoed dragen ze bij aan het behoud van biodiversiteit.
Biologische Teelt
De teeltmethoden in De Tuinen van Weldadigheid zijn volledig biologisch. Ze gebruiken geen bestrijdingsmiddelen, maar zorgen voor veel variatie in de beplanting. Alle bloemen en wilde planten trekken insecten aan, waaronder natuurlijke vijanden van plaaginsecten. Als er zoveel verschillende soorten planten zijn, is het geen ramp als er hier en daar iets wordt aangevreten. Ze werken met ruime vruchtwisseling om bodemuitputting en plagen te voorkomen. De bemesting komt van biologische rundveehouders, paardenmest en compost. Ze zorgen er ook voor dat er alleen op de paden wordt gelopen en niet op de bedden, wat belangrijk is voor de bodemstructuur en gezondheid.
Eerste indruk
De Tuinen van Weldadigheid zijn zorgvuldig onderhouden en tonen een toewijding aan organisch tuinieren. Plantenbedden met heirloom-gewassen en vergeten groenten zijn onkruidvrij en goed verzorgd. Composthopen en natuurlijke biologische rundvee-bemesting zorgen voor gezonde, vruchtbare grond. De paden, vaak omzoomd mooie wilde bloemen, zijn netjes en goed begaanbaar, wat bijdraagt aan de algehele esthetiek van de tuinen.
Ontvangst
Bezoekers worden gastvrij ontvangen in een oud boerderijtje dat als informatiecentrum fungeert. Hier kunnen ze folders en kaarten verkrijgen en er wordt ook een grote hoeveelheid en verscheidenheid aan zaden verkocht. Het personeel biedt nuttige tips en begeleiding. De charmante, landelijke ambiance van Veenhuizen maken het begin van het bezoek aangenaam en uitnodigend.
Routing
De routing door de tuinen is efficiënt en intuïtief, met duidelijke bewegwijzering die bezoekers langs verschillende themagebieden leidt. Informatieve borden geven achtergrondinformatie over de unieke planten en hun herkomst, met speciale aandacht voor lokaal en historisch significante gewassen. De paden variëren in breedte en materiaal, maar zijn altijd goed begaanbaar, waardoor de tuinen toegankelijk zijn voor iedereen.
Aanbod
De Tuinen van Weldadigheid combineren drie duurzame takken: de kwekerij van bijzondere gewassen, de zorgboerderij en recreatie & educatie. Deze unieke mix maakt het een bijzondere plek waar natuur, zorg en educatie samenkomen.
1) Kwekerij van Bijzondere Gewassen
In de afgelopen vijftien jaar heeft het bedrijf de grootste collectie eetbare gewassen van Nederland opgebouwd, inclusief unieke collecties van aardappelen, knofloken en bonen. Deze passie voor het behoud van bijzondere en oude soorten is zichtbaar in het gecertificeerde biologische zaai- en pootgoed dat wordt aangeboden.
2) Zorgboerderij
De zorgboerderij biedt een waardevolle dagbesteding voor vrijwilligers en stagiaires. Deze groep draagt bij aan het onderhoud van de tuinen en krijgt tegelijkertijd de kans om persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen. Het werk in de tuinen biedt een zinvolle besteding van tijd en draagt bij aan het welzijn van de deelnemers.
3) Recreatie en Educatie
De Tuinen van Weldadigheid beschikken over een goed onderhouden boerderij met diverse voorzieningen voor bezoekers. Rondleidingen, workshops en lezingen bieden inzicht in agrarische en duurzame praktijken, en delen de opgedane kennis met het publiek.
EETBARE PLANTJESMARKT
Op 19 mei bezocht ik de Eetbare Plantjesmarkt, een kleinschalig ‘groen’ evenement in de historische moestuin van De Tuinen van Weldadigheid, waar de geur van bloeiende kruiden en het zoemen van bijen een levendige sfeer creëerden. De markt was kleinschalig maar heel divers met standhouders die zeldzame tomatenrassen, geurende kruiden en andere bijzondere eetbare plantjes aanboden.
Activiteiten, Educatie en gezelligheid
Bezoekers konden deelnemen aan workshops en informatieve lezingen over ecologisch tuinieren, bodemgezondheid en de teelt van specifieke gewassen. Dit maakte de markt niet alleen een plek om planten te kopen, maar ook een bron van kennis en inspiratie voor eigen (moes)tuinprojecten.
Mijn Aankoop
Ik kocht een Angelica Archangelica (Engelwortel), een nog klein stekje, dat hopelijk uitgroeit tot een imposante plant met geneeskrachtige eigenschappen. Deze plant staat nu trots op een vochtige plek in mijn eigen tuin.
Achteraan: Engelwortel
Engelwortel mee in de motortas
De Engelwortel die ik kocht op de eetbare plantjesmarkt bij de Tuinen van Weldadigheid in Veenhuizen staat inmiddels op een vochtige plaats in mijn tuin.
KAARTJE GEPENDELD
Met een pendel kon je bij standhouder Marjanne Huising nog een kruidenboodschap pendelen. Mijn energie ging uit naar de Citroenmelisse en kreeg als boodschap: “Ik zie mijn kwetsbaarheid als kracht, ik zoek en vind de frisse wind in het leven. Kies wat je wilt doen voor de ander en voel wat je zelf nodig hebt om balans te houden tussen helpen en rust. Een kopje thee helpt voelen en kiezen”.
Mooie kaart nietwaar? En ik vind citroenmelisse een heerlijk rustgevend kruid, wat ik graag gebruik in de kruideninfusies die ik soms samenstel.
TOT SLOT
De markt bood een gezellige sfeer met muziek in de bloementuin, wat eenvoudige biologische lekkernijen zoals soepjes en pizza en mogelijkheden om ervaringen en tips uit te wisselen. De Eetbare Plantjesmarkt is een sociale gebeurtenis waar liefhebbers van duurzame tuinen elkaar ontmoeten, hun eigen tuinen kunnen verrijken met nieuwe stekken en ideeën delen.
HOE IK DE TUIN ERVAREN HEB
Tijdens mijn bezoek aan de Tuinen van Weldadigheid als herborist in opleiding, was ik onder de indruk van de hoeveelheid bijzondere zaden die ik daar aantrof. Ik was vooral blij met de aankoop van een stekje van engelwortel. Deze imposante plant, kan wel twee meter hoog worden en is bekend om zijn kalmerende en spijsverteringsbevorderende eigenschappen. De diversiteit aan bijzondere rassen die ik voorbij heb zien komen, voegen veel waarde toe aan mijn opleiding.
De zaden van de Tuinen van Weldadigheid
Vind je dit interessant? Ontdek meer
Tuinbezoek 4: De tuin van Weleda in Zoetermeer
Tuinvrouw Rozemarijn aan het werk in de tuin van Weleda.Jaar: 1...
Tuinbezoek 2 De Hortus Botanicus Leiden
De Herborist van Aalden bij de bloeiende JadeboomJaar: 1 (2023-2024)Opdracht:...
Tuinbezoek 1 Heerlijck Hopveld Velt-Gemert
Keizerskaars Heerlijk Hopveld Jaar: 1 (2023-2024) Opdracht: Tuinbezoek jaar 1...